start > auteurs > Frans Eemil Sillanpää

Frans Eemil Sillanpää
Finland (Finstalig)

Auteur

Finland is tweetalig en van oudsher was het Zweeds de taal van de heersende klasse en de culturele elite. Het Fins werd gesproken door de boerenbevolking. (..) de Finse literatuur is doordrenkt van de gewone man en vrouw. En gewoon wil zeggen, van gewone afkomst, niet oninteressant.

Alsof hij dit laatste wil benadrukken, kiest F.E.Sillanpää(1888-1964), Nobelprijswinnaar in 1939, in een van zijn hoofdwerken, Vrome ellende (1919, de Nederlandse titel uit 1939 is Het zachtmoedig erfdeel) een allergewoonste hoofdpersoon met de allergewoonste naam Jussi (Jan).

Het is "een oude scharrelaar met een onaangenaam uiterlijk" Hij is kaal, lijkt ietwat op een mopshond en heeft ogen waar "geen fatsoenlijk mens behoefte voelt in te kijken". Met andere woorden, hij is eigenlijk minder dan gewoon, hij wordt bijna onsympathiek. Hij is zo beschreven, dat geen enkele lezer zich met hem zal willen identificeren. Een antiheld.
Hij raakt, bijna zonder dat hij er zelf erg in heeft, betrokken bij de burgeroorlog. Hij loopt mee, voert soms orders uit, maar is te simpel om slecht te zijn. Hij heeft het ongeluk om aan de kant van de verliezers te staan en dat betekent zijn dood. Maar zelfs zijn dood wekt geen meegevoel. Het was een gebeurtenis "die bijna tot lachen dwong", want "de opstandelingen werden gefusilleerd op de bodem van een greppel die op het kerkhof gegraven was en het kwam zo uit dat Jussi de laatste was. Maar hij bleef niet rechtop staan, hij ging op de hoop uitgestrekte lichamen liggen - om zijn plaats reeds bij voorbaat in te nemen. Dat was echt Jussi. In die houding executeerde men hem niet, hij moest gaan staan."
Eigenlijk is een van de raadsels van het boek waarom Sillanpää zo'n niemand als hoofdpersoon koos. Hij is niet bijzonder in het goede, noch in het slechte. Misschien wilde de schrijver juist door zo'n Mann ohne Eigenschaften te tekenen aangeven, dat de houding tegenover de mens nooit bepaald mag worden door diens karakter of positie. Elk mens heeft recht op een zekere mate van respect. Gaat de een de ander beoordelen vanuit een superioriteitsgevoel, dan gebeuren er ongelukken. De Finnen, die zolang in de geschiedenis de rol hebben moeten spelen van de mindere, zijn hier misschien gevoeliger voor dan gemiddeld. (bron:Ontvolkte bossen, Een kijk op de Finse letterkunde door Adriaan van der Hoeven in De Tweede Ronde,`13e jrg. no.4, p.95-102)

Publicaties

Overzicht publicaties (met vertalingen):

1941, Elokuu (Oogstmaand. Alsmede De Roman De heerlijkheid en ellende van het mensenleven en vier novellen - 1960)
1936, Viidestoista
1934, Ihmiset suviyössä (Menschen in den Zomernacht - 1939)
1933, Virranpohjalta
1932, Miehen tie (De weg van een man - 1937)
1931, Nuorena nukkunut (Silja, de dienstmaagd - 1936)
1930, Kiitos hetkistä, Herra…
1928, Rippi
1925, Töllinmäki
1924, Maan tasalta
1924, Omistani ja omilleni
1923, Enkelten suojatit
1923, Hiltu ja Ragnar (Hilde en Ragnar - 1957)
1919, Rakas isänmaani
1919, Hurskas kurjuus (Het zachtmoedige erfdeel - 1940)
1917, Ihmislapsia elämän saatossa
1916, Elämä ja aurinko

Het overzicht van de originele publicaties is niet per se compleet. Ik streef om praktische redenen geen volledigheid na.

Vertalingen

Overzicht vertalingen:

Boeken 1 tot 6 van de 6


Oogstmaand. Alsmede De Roman De heerlijkheid en ellende van het mensenleven en vier novellen
auteur: Frans Eemil Sillanpää
land: Finland (Finstalig)
vertaald uit het Fins door Henrik Hartwijk
vertaling van: Elokuu, 1941
uitgever: Heideland, 1960
genre: roman
Uitgegeven als deel 17 in de reeks Pantheon Nobelprijswinnaars Literatuur Bevat ook Ihmiselon ihanuus ja kurjuus

Meer informatie...

Hilde en Ragnar
auteur: Frans Eemil Sillanpää
land: Finland (Finstalig)
vertaald uit het Fins door R.K. Broersma-Luomajoki en J. van Dijk
vertaling van: Hiltu ja Ragnar, 1923
uitgever: Wereldbibliotheek, 1957
genre: roman
in de reeks Wereldboekpockets nr 96

Het zachtmoedige erfdeel
auteur: Frans Eemil Sillanpää
land: Finland (Finstalig)
vertaald uit het Fins door H. Hoek
vertaling van: Hurskas kurjuus, 1919
uitgever: Bigot & van Rossum, 1940
genre: roman

Menschen in den Zomernacht
auteur: Frans Eemil Sillanpää
land: Finland (Finstalig)
vertaald uit het Fins door H. Hoek
vertaling van: Ihmiset suviyössä, 1934
uitgever: Bigot & van Rossum, 1939
genre: roman

De weg van een man
auteur: Frans Eemil Sillanpää
land: Finland (Finstalig)
vertaald uit het Fins door Siegfried E. van Praag
vertaling van: Miehen tie, 1932
uitgever: Meulenhoff, 1937
genre: roman

Silja, de dienstmaagd
auteur: Frans Eemil Sillanpää
land: Finland (Finstalig)
vertaald uit het Fins door Maria Kiluni
vertaling van: Nuorena nukkunut, 1931
uitgever: Scheltens & Giltay, 1936
genre: roman

Boeken 1 tot 6 van de 6


Colofon